Lợi ích của thử nghiệm thành thạo

1. Thử nghiệm thành thạo

• Thử nghiệm thành thạo (TNTT) là phương thức đánh giá năng lực PTN bằng cách so sánh kết quả thực hiện các phép đo hoặc phép thử giữa các PTN trên cùng một mẫu thử hoặc trên các mẫu thử tương tự nhau trong những điều kiện đã được định trước. Nói cách khác, các PTN khi tham gia một chương trình TNTT sẽ được gửi các mẫu thử như nhau để phân tích một hoặc một vài chỉ tiêu và Ban tổ chức sẽ dựa vào kết quả phân tích này để đánh giá sự thành thạo trong việc thực hiện phép thử đó của PTN.
• Đơn vị tổ chức hay nhà cung ứng TNTT phải là một tổ chức độc lập có trách nhiệm và vai trò trong việc xây dựng, vận hành chương trình. Đơn vị tổ chức TNTT phải áp dụng ISO/IEC 17043:2010 hoặc các tiêu chuẩn khác tương đương và được công nhận bởi một cơ quan công nhận. Toàn bộ các thông tin về việc tham gia chương trình TNTT của các tổ chức tham gia được bảo mật bằng cách mã hoá mỗi PTN trong báo cáo kết quả chương trình. 
• Tóm lại, thử nghiệm thành thạo (Proficiency testing) là đánh giá việc thực hiện của các bên tham gia theo tiêu chí đã được thiết lập thông qua các so sánh liên phòng. Còn So sánh liên phòng (Interlaboratory comparison) là việc tổ chức, thực hiện và đánh giá các phép đo hoặc phép thử trên cùng mẫu thử hoặc trên mẫu thử tương tự nhau bởi hai hay nhiều phòng thí nghiệm theo những điều kiện xác định trước

2. Lợi ích của thử nghiệm thành thạo

• TNTT là một trong các phương thức nhằm đảm bảo chất lượng kết quả thử nghiệm. Với mục đích của chương trình để đánh giá mức độ thành thạo của cán bộ phân tích kiểm nghiệm và năng lực của một PTN so với mặt bằng năng lực chung của các PTN khác, giúp các PTN kiểm soát, phát hiện các vấn đề không phù hợp nếu có, từ đó có hành động khắc phục phòng ngừa để cải tiến hệ thống quản lý chất lượng theo ISO/IEC 17025.
• Việc phân tích kết quả TNTT góp phần xác định những yêu tố tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến chất lượng thử nghiệm, từ đó PTN đề ra những phương án khắc phục hoặc cải tiến phù hợp. Đạt kết quả tốt khi tham gia các chương trình TNTT sẽ cung cấp bằng chứng độc lập, khách quan chứng minh độ chính xác trong các kết quả thử nghiệm đối với các bên quan tâm.
• Hiện nay, yêu cầu về việc tham gia TNTT được các cơ quan công nhận ISO/IEC 17025:2017 và các cơ quan chỉ định (cơ quan thẩm quyền tại Việt Nam) đặc biệt chú trọng. Nhiều tổ chức công nhận và tất cả các cơ quan chỉ định yêu cầu phòng thử nghiệm phải tham gia TNTT và có kết quả đạt trước khi đăng ký xin công nhận.

3. Quy trình tổ chức chương trình thử nghiệm thành thạo

3.1. Lên kế hoạch tổ chức

• Thường vào thời gian cuối năm các tổ chức thử nghiệm thành thạo sẽ lên cụ thể kế hoạch năm tiếp theo và công bố trên website của tổ chức đó. Các đơn vị, các PTN có nhu cầu tham gia có thể chủ động tìm kiếm trên cổng thông tin của tổ chức đó để cập nhật thông tin.

3.2. Phổ biến thông tin

• Ban tổ chức sẽ thông báo đến các đơn vị tham gia thông tin của chương trình bao gồm: đối tượng tham gia, thời gian tổ chức, chỉ tiêu định lượng, chính sách tham gia, điều khoản cần thực hiện...
• Các thông tin sẽ được các bên thống nhất với nhau bằng văn bản trước khi thực hiện chương trình để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của tất cả các bên liên quan.

3.3. Chuẩn bị mẫu

• Ban tổ chức đảm bảo mẫu thử đã được kiểm tra đạt độ đồng nhất và ổn định cần thiết trước khi gửi đến các PTN tham gia để chắc chắn rằng mẫu không bị bất kỳ thay đổi đáng kể nào trong quá trình tiến hành chương trình.
• Các mẫu thử nghiệm đều được kiểm soát từ việc lựa chọn nguyên liệu cho đến thành phẩm

+ Nền mẫu: Thường được lựa chọn từ nhà cung cấp có uy tín, chất lượng ổn định;

+ Đối với mẫu TNTT vi sinh vật: Chủng chuẩn được lựa chọn là chủng thuần, có nguồn gốc rõ ràng;

+ Mẫu TNTT sau khi hoàn thành việc chuẩn bị được kiểm tra độ đồng nhất và độ ổn định trước khi gửi cho PTN tham gia;

+  Mẫu TNTT đều phải được kiểm tra độ ổn định cùng thời điểm với các PTN tham gia.

• Khi PTN đã nhận được mẫu thử đều được Ban tổ chức yêu cầu xác nhận tình trạng mẫu nhằm đảm bảo mẫu đạt yêu cầu để tham gia chương trình để kịp thời gửi lại mẫu cho PTN trong trường hợp có các sự cố xảy ra trong quá trình vận chuyển như không còn nguyên vẹn khi vận chuyển, vận chuyển quá thời gian quy định...

3.4. Gửi mẫu cho PTN tham gia

• Ban tổ chức sẽ kiểm soát quá trình đóng gói và ghi nhãn đảm bảo phù hợp với các quy định về an toàn và vận chuyển có liên quan của quốc gia, khu vực, quốc tế.
• Bao bì đóng gói được đảm bảo sao cho mẫu thử vẫn giữ nguyên tính chất trong suốt quá trình từ khi vận chuyển cho đến khi thực hiện thử nghiệm. Nhãn mẫu được ghi đầy đủ thông tin về nhận dạng mẫu và các điều kiện lưu trữ như nhiệt độ, cách bảo quản (nếu cần).
• Trước khi tiến hành gửi mẫu, Ban tổ chức sẽ thông báo với PTN tham gia qua email. Nếu có bất kỳ thay đổi về chương trình so với kế hoạch (thời gian, chỉ tiêu thử nghiệm…), Ban tổ chức sẽ cập nhật thông tin trên website chính thức, cũng như thông báo đến các PTN tham gia qua email.
• Mẫu TNTT sẽ được gửi kèm với các tài liệu sau:

+ Hướng dẫn thực hiện,

+ Hướng dẫn thử nghiệm (nếu có),

+ Giấy xác nhận mẫu thử,

+ Phiếu kết quả thử nghiệm,

+ Một số tài liệu khác (khi cần thiết).

• Chú ý: Các PTN tham gia cần lưu ý đọc kỹ và tuân thủ đúng Hướng dẫn thực hiện.

3.5. Nhận kết quả từ các PTN tham gia

• Kết quả thử nghiệm có thể được gửi qua đường bưu điện, fax hoặc email. Mỗi chương trình đều được ấn định ngày đến hạn trả kết quả. Nếu PTN trả kết quả trễ hạn, Ban tổ chức sẽ không xử lý thống kê kết quả tham gia của PTN đó.
• Đối với các kết quả gửi qua đường bưu điện, Ban tổ chức sẽ căn cứ vào dấu trên bao bì để xác định ngày gửi.

3.6. Tổng hợp và xử lý thống kê

• Phiếu kết quả thử nghiệm do các PTN tham gia gửi về sẽ được mã hóa trước khi tiến hành xử lý. Việc tổng hợp thông tin khách hàng và xử lý số liệu sẽ được giao cho các nhân viên khác nhau thực hiện, nhằm bảo mật tuyệt đối thông tin của PTN tham gia.
• Ban tổ chức sẽ liên hệ xác nhận lại với các PTN tham gia trong trường hợp:

+ Các thông tin, số liệu bị mờ hoặc không rõ ràng;

+ Có nghi ngờ nhầm lẫn về đơn vị tính hoặc số hiệu phương pháp thử;

+ Số chữ số có nghĩa hay làm tròn khác với quy định của Ban tổ chức;

+ Kết quả không ở dạng xác định đối với chỉ tiêu định lượng;

+ Kết quả lạc thô;

+ Phiếu kết quả thử nghiệm có thông tin không đầy đủ, không đúng yêu cầu;

• Nếu kết thúc thời hạn yêu cầu báo cáo lại kết quả, Ban tổ chức vẫn không nhận được bất kỳ thông tin phản hồi nào từ phía PTN tham gia thì những kết quả không thỏa mãn các yêu cầu của chương trình TNTT do Ban tổ chức đề ra sẽ bị loại bỏ (nếu sai đơn vị tính, số liệu không rõ ràng, kết quả không ở dạng xác định, kết quả lạc thô) hoặc xử lý cho phù hợp (nếu thiếu hoặc thừa số chữ số có nghĩa, làm tròn không đúng quy định) trước khi xử lý thống kê.

3.7. Gửi báo cáo thử nghiệm thành thạo

• Báo cáo thử nghiệm thành thạo bao gồm báo cáo sơ bộ và báo cáo kết thúc:
• Báo cáo sơ bộ sẽ được gửi qua email đến các PTN tham gia trong vòng 15-30 ngày làm việc kể từ hạn chót nhận kết quả thí nghiệm. Báo cáo sơ bộ chỉ cung cấp số liệu và kết quả TNTT cho các PTN nhằm mục đích giúp các PTN có kết quả nghi ngờ hoặc số lạc kịp thời có những điều tra, tìm hiểu và có các hành động khắc phục, phòng ngừa kịp thời. Mặt khác, Báo cáo sơ bộ sẽ giúp các PTN tự mình kiểm tra lại lại những sai sót trong quá trình truyền số liệu.
• Báo cáo kết thúc sẽ được gửi qua đường bưu điện đến các PTN tham gia trong vòng 30-60 ngày làm việc kể từ ngày ban hành báo cáo sơ bộ.

3.8. Đánh giá thử nghiệm thành thạo

• Các đơn vị tham gia có thể tham gia đánh giá thử nghiệm thành thạo, góp ý về chất lượng của chương trình TNTT thông qua email hoặc làm việc trực tiếp với Ban tổ chức. Ban tổ chức sẽ tổng hợp và có ý kiến phản hồi với các đơn vị tham gia đã đánh giá góp ý.

4. Các PTN có bắt buộc phải tham gia TNTT hay không?

• Câu trả lời còn tùy thuộc vào yêu cầu của từng PTN.
• Ngoài việc sử dụng TNTT thì các PTN có thể sử dụng nhiều công cụ khác để đánh giá năng lực thử nghiệm của mình. Hiện nay các cơ quan công nhận lớn như BOA, A2LA hay ILAC cũng chưa có văn bản yêu cầu bắt buộc phải sử dụng TNTT.
• Tuy nhiên, TNTT cũng là một trong những công cụ hữu hiệu và chính xác nhất để kiểm soát chất lượng của các PTN. Với những kết quả khách quan, độc lập và dễ thực hiện của mình nên TNTT ngày càng được sử dụng rộng rãi.

5. Chính sách của Vinalab đối với dịch vụ TNTT

5.1. Cam kết Lãnh đạo:

• Lấy tiêu chí là các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 17043 làm chuẩn mực trong mọi hoạt động của hệ thống;
• Cung cấp đầy đủ nguồn lực và phương tiện để duy trì và cải tiến đảm bảo hệ thống luôn được áp dụng và có hiệu lực;
• Đảm bảo chất lượng dịch vụ Thử nghiệm Thành thạo với các bên tham gia và khách hàng khác đảm bảo “Công bằng, khách quan và bảo mật”;
• Tiêu chí dịch vụ “Chỉ cung cấp chương trình khi mẫu đạt chất lượng thực hiện đúng mọi cam kết với khách hàng”;
• Đảm bảo nhân sự được tiếp cận toàn diện với hệ thống trong khuôn khổ chức năng nhiệm vụ được giao;
• Đảm bảo nhân sự thấu hiểu, áp dụng chủ động và có hiệu lực hệ thống QLCL trong hoạt động của mình;
• Thường xuyên xem xét, cải tiến hệ thống đảm bảo liên tục phù hợp với yêu cầu của khách hàng và các tiêu chuẩn, yêu cầu có liên quan.

5.2. Bảo mật, công bằng, chuyên nghiệp và chất lượng trong quá trình tổ chức:

• Tất cả các nhân viên trước khi làm việc cho Trung tâm phải ký cam kết bảo mật theo quy trình tuyển dụng và đào tạo;
• Tất cả các hồ sơ khách hàng, bao gồm đơn đăng ký của khách hàng, báo cáo kết thúc chương trình TNTT, mã số kết quả của khách hàng TNTT được cam kết bảo mật tuyệt đối. Chỉ những người liên quan hoặc người thừa hành công vụ theo quy định của pháp luật mới được tiếp cận các hồ sơ đó;
• Cung cấp tối đa các chương trình theo yêu cầu của khách hàng;
• Đảm bảo chất lượng mẫu thử nghiệm thành thạo;
• Đảm bảo chính xác về mặt thời gian;

Liên hệ ngay để được tư vấn nhanh chóng về:

• Chỉ tiêu hiệu chuẩn, thử nghiệm.
• Các chương trình đào tạo.
• Tư vấn và báo giá thử nghiệm thành thạo.
• Dịch vụ Hỗ trợ kỹ thuật (Thiết kế phòng thử nghiệm vi sinh, thẩm định kho lạnh, đánh giá hệ thống quản lý chất lượng,...).

Hãy cùng chúng tôi tạo nên sự khác biệt về chất lượng và uy tín cho sản phẩm của bạn.

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN SẮC KÝ (EDC-HCM)

• Địa chỉ: 54 Nguyễn Văn Kỉnh, P. Thạnh Mỹ Lợi, Tp. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh
• Hotline: (028) 2232 4268
• Email: cskh@edchcm.com